Mandatum – to uroczysty obrzęd umywania nóg, który obecnie odbywa się raz w roku – w Wielki Czwartek. Cała wieczorna Liturgia tego dnia kieruje nasze myśli do Wieczernika, gdzie Jezus wraz z Apostołami spożył Wieczerzę Paschalną, ostatnią przed swą męką i śmiercią.
W jej trakcie „wstał od stołu, zdjął wierzchnie okrycie, wziął ręcznik i przepasał się nim. Potem nalał wody do miednicy i zaczął myć nogi uczniom i wycierać ręcznikiem, którym był przepasany” (J 13, 4-5). Swoim czynem nie tylko dał Apostołom przykład pokory do naśladowania, ale pozostawił wyraźne zobowiązanie, mające być znakiem rozpoznawczym Jego uczniów: „Dałem wam przykład, abyście tak czynili, jak Ja wam uczyniłem” (J 13, 15). O tym przykazaniu przypominamy sobie szczególnie podczas Mszy Wieczerzy Pańskiej , którą sprwaował ks. Proboszcz. Swą nazwę obrzęd wziął od antyfony przypominającej o Chrystusowym poleceniu, której śpiew towarzyszył obmyciu stóp – po łacinie mandatum oznacza właśnie przykazanie, rozkaz: „mandatum novum do vobis”, (daję wam przykazanie nowe ).
Źródeł zwyczaju umywania nóg należy szukać w starożytności. Dobry gospodarz zobowiązany był skłonić się, przywitać gościa i przynajmniej zaproponować mu obmycie stóp. Był to wymóg gościnności, oczywiście podyktowany względami praktycznymi – higienicznymi. Jezus „wypełniając Prawo” nadaje obmyciu stóp nowy wymiar – przypomina w ten sposób o konieczności wiernego wypełniania przykazania miłości bliźniego.
Chrystus dał każdemu wzór i przykład miłości poprzez wzajemną pokorę, bez względu na zajmowaną pozycję społeczną, wiedzę czy bogactwo.
W umywaniu nóg chodzi o służenie sobie nawzajem,o miłosierdzie, o troskę o innych.
